Thu - Tác giả Les Misérables

Lúc trước chỉ có một mình tôi mà ba má còn “nuôi không nổi”, bây giờ có thêm thằng em với đủ thứ khoản chi phí phát sinh như sữa, tả, thuốc men, ăn uống, quần áo… làm má tôi chạy vạy đến méo mặt. Lúc chưa đẻ thì ba tôi ngọt ngào hứa hẹn đủ điều, nào là sẽ bỏ nhậu, nào là sẽ chí thú làm ăn để lo cho con cái… Thế nhưng chỉ được khoảng hơn 1 năm, tới khi thôi nôi thằng Hoạch thì ba tôi lại chứng nào tật đó, lại nhậu nhẹt bê tha và công việc thì bữa đực bữa cái không đủ cho ổng gầy sòng nói chi lo cho hai chị em tôi. Thật đúng như lời má tôi hay dạy:

“Sao này lớn lên có đừng có tin vào lời hứa của đàn ông nghe Thu. Lời hứa của họ chỉ để nghe chứ không phải để tin đâu con!”

Lúc má đẻ thằng Hoạch thì bà phải kiếm thêm công việc để làm mới có tiền mua sữa mua tã cho nó. Ban ngày má đi giữ con cho người ta, ban đêm về nhà má nhận thêm phần quét sân trường cho ngôi trường mà tôi đang theo học, vì nó gần nhà chỉ đi bộ mấy bước là tới. Hôm nào cũng vậy, khoảng bốn giờ sáng là má tôi thức dậy chuẩn bị đi quét trường. Thấy má vất vả nên tôi cũng lò mò ngồi dậy đi làm phụ má nhưng bị bà la cho một trận, biểu tôi ở nhà ngủ rồi còn coi em nhưng tôi không chịu, nhất định đòi theo. Cực chẳng đã, má tôi phải đồng ý để tôi theo phụ với điều kiện đã làm là không được than mệt, không được khóc lóc nếu không lần sau má sẽ không cho theo nữa.

Lúc đó tôi đâu thể hình dung được công việc nặng nhẹ, vất vả ra sao nên nghe má nói vậy là toét miệng ra cười. Trong đầu tôi cứ nghĩ cùng lắm là giống như quét sân nhà thôi, quơ một loáng là xong. Ai dè lúc bắt tay vào việc mới thấy ngán ngẩm: Cái sân trường thì rộng mênh mông mà lại là sân đất cát. Xung quanh trường trồng toàn cây tràm với khuynh diệp, lá vàng rụng xuống dưới gặp cát quét không đi chứ không phải như nền đất cứng ở nhà quét tới đâu thì sạch sẽ tới đó.

Bữa đầu tiên theo má đi làm tôi đổ mồ hôi hột mà vẫn chưa quét xong một khoảng nhỏ, trong khi ở bên cạnh má tôi quét lia lịa như thể đây là công việc quá dễ dàng chứ không có gì khó khăn. Trong đêm tối mờ mờ của ánh đèn đường hắt vào khuôn viên sân trường, tôi thấy dáng má gầy gò, khắc khổ mà thấy thương bà vô cùng. Má tôi tuy không thuộc dạng đẹp sắc sảo nhưng cũng ưa nhìn, hiền lành và phúc hậu. Má có làn da bánh mật nâu giòn với dáng người cao ráo gần mét bảy nhưng thân hình còi cọc nên nhìn giống như cây sào. Má tôi thuộc dạng mình dây nên lúc mặc đồ hơi rộng thì thấy ốm nhom. Tôi được thừa hưởng chiều cao của má nhưng khác bà ở chỗ tôi khá trắng trẻo và có da có thịt hơn chứ không gầy gò như má.

Thằng Hoạch em tôi cũng vậy, tuy thiếu sữa phải uống nước cơm nhưng nó mập ú nhìn cưng lắm. Nhà tôi nghèo bởi vậy má đâu đủ mua sữa hộp cho nó nên bữa nào nấu cơm tôi cũng chắt cho nó một chén nước cơm rồi bỏ thêm tí đường quậy lên rồi đổ vào bình sữa cho cu cậu, vậy mà nó bú ngon lành như thể đang bú sữa mẹ…

– Con Thu… hic… đâu rồi… hic hic… Thu… ra ba biểu coi!!!

Nãy giờ vừa bận chắt nước cơm trong nồi cơm mới cạn ra chén rồi chờ nguội đổ vô bình cho thằng Hoạch bú vừa bận suy nghĩ vẩn vơ chuyện quá khứ thì chợt tiếng ba tôi kêu om sòm ngoài sân làm tôi giật mình vội chạy ra:

– Dạ ba mới về hả ba?

Nhìn mặt ba tôi đã phừng phừng như con gà chọi với bộ dạng chân nam đá chân xiêu là tôi biết ổng đã nhậu bê xà lết rồi. Mà cần gì nhìn, ngày nào ba tôi cũng đi nhậu tới chừng không đứng vững nữa mới chịu về. Đâu có gì lạ.

– Ở nhà… hic… có cơm nước… hic… gì ăn chưa?

Vừa hỏi ba tôi vừa ngồi bệt xuống nền nhà, dựa lưng vô cột nhà thở dốc.

Nghe ba hỏi mà tôi nghe trong bụng chán gì đâu! Lần nào cũng vậy, cứ về tới nhà thì tiếng trước ” Thu ơi… ra ba biểu… ” thì tiếng sau đã hỏi ” nhà có gì ăn chưa? “… không lẽ ai đi nhậu về cũng đói bụng hết sao ta???

– Dạ cơm mới vừa chín tới à ba… con mới chắt nước cơm cho em…
– Tối ngày nước cơm… hic… nước cơm…

Ba tôi nạt:

… bộ không có sữa cho… hic… thằng Hoạch uống hay sao mà cho nó… hic… uống nước cơm không vậy??

Chẳng thà ba tôi không nói gì thì còn đỡ chứ ổng hỏi câu đó khác gì tự lấy lọ nghẹ bôi vào mặt mình.

– Chứ có mình má đi làm lấy tiền đâu mà mua sữa cho em. Ba tối ngày…

Tôi định nói “ba tối ngày chỉ biết nhậu nhẹt” nhưng biết mình lỡ lời nên vội ngưng lại, vậy mà vẫn không kịp:

– Mày nói cái gì… mày dám nói… hic… nói tao không biết lo cho cái nhà này hả!? Tao đập chết… hic… chết mẹ mày bây giờ… riết càng lớn càng y chang con gái mẹ của mày…

Ba tôi gầm lên khi nghe tôi nhắc tới chuyện chỉ có mình má đi làm nuôi cả nhà. Mà đó là sự thật chứ có phải tôi đặt điều nói xấu ba tôi gì đâu. Chuyện đó cả xóm này ai mà không biết.

– Ba… ba không được chửi má… hu hu…

Nghe ba tôi tự nhiên lôi má vô chửi nên tôi khóc ngon lành, cảm giác giống như một người bị nỗi uất ức đè nén lâu ngày trong lòng hôm nay mới có dịp bùng phát:

– Ba nhìn lại ba đi… tối ngày chỉ biết ăn nhậu… ba có biết ở nhà má cực khổ như thế nào hay không?? Ba có biết má đi làm cả ngày… đến khuya ba bốn giờ sáng phải dậy đi quét sân trường để lấy tiền mua gạo… ba có biết không hả ba?? Hu hu hu…

Mỗi ngày một lớn, nhìn gia cảnh trong nhà tôi càng thấy thương má vì má cực khổ lo cho gia đình bao nhiêu thì lại càng thấy ba sung sướng bấy nhiêu. Nhiều lần tôi muốn ngồi tâm sự với ba, mong ba suy nghĩ lại mà thương má, thương em rồi bỏ ăn nhậu để chăm lo cho gia đình. Nhưng có khi nào hai cha con có dịp ngồi lại với nhau đâu. Những lúc ba tỉnh táo thì tôi đi học hoặc ẵm em đi chơi, còn lúc ở nhà thì ba toàn say khướt.

Bốp!

Tôi vì quá uất ức, vì quá thương má phải chịu nhiều thiệt thòi mà còn bị ba hoạnh họe nên nói một tràng. Khi tôi vừa dứt lời thì cũng giáng thẳng vào mặt tôi một cái tát muốn nổ đom đóm:

– Đồ mất dạy…

Ba tôi hét lớn, gương mặt vừa đỏ vừa xanh vì tức giận:

… mày dám nói tao như vậy hả? Con gái mẹ mày dạy mày phải không?

Bị đánh đau nên tôi cũng tức lắm mới gân cổ lên cãi ba:

– Bộ con nói sai hay gì mà ba tán con… Hu hu hu… Ở nhà có một mình má đi làm còn ba tối ngày chỉ biết nhậu nhậu nhậu… Má đau má bệnh ba cũng hổng biết…

Tôi vì tức quá nên mới hóa liều chứ thật tình tôi rất sợ ba. Bình thường ổng chỉ hơi trừng mắt thôi là tôi đã muốn són ra quần rồi.

– Mẹ mày… bữa nay cả gan dám trả treo với tao. Tao cho mày chết!

Nếu như tôi tức quá hóa liều thì ba tôi lại thẹn quá hóa giận. Những gì tôi nói đâu có sai, chính ông cũng biết mình vô trách nhiệm với gia đình nhưng do bản tính cố chấp gia trưởng nên ba tôi không bao giờ chịu thừa nhận mình hèn kém.

Vừa nói ba tôi vừa đứng lên rồi nhảy hai bước tới cái bàn ăn cơm đặt dưới bếp, chỗ tôi đang đứng pha nước cơm cho thằng Hoạch rồi nắm cổ tay tôi lôi xềnh xệch tới cái phản kê sát cửa sổ rồi đẩy tôi ngã dúi dụi xuống đó. Cái phản này được ba tôi kê bằng mấy miếng ván tạp xin được của chú tư thợ mộc gần nhà, vừa là chỗ để tôi học bài vừa làm chỗ ngủ vì từ khi má đẻ thằng Hoạch thì tôi bị ra rìa, không còn được ngủ chung với ba má nữa.

Lúc này tôi nằm úp mặt xuống phản gỗ còn lưng thì đưa lên trời. Hồi tôi còn nhỏ mỗi lần làm gì có lỗi thì má tôi hay bắt cúi xuống giống như thế này để lấy roi đánh vào mông, vừa đánh má vừa chỉ ra những cái sai, cái quấy của tôi để tôi biết mà sửa chữa. Tuy là con gái nhưng hồi nhỏ tôi cũng nghịch phá mà theo nguyên văn câu nói của ba tôi là “thứ lất khất lất khưởng”.

Tuy vậy chỉ có mình má đánh tôi thôi chứ ba tôi chưa đánh tôi roi nào. Má đánh vì tôi hư hỏng, đánh để răn dạy tôi nên người chứ không phải ghét bỏ, như người ta nói thương cho roi cho vọt, ghét cho ngọt cho bùi. Ba không đánh tôi nhưng cũng không quan tâm, kiểu tôi muốn làm gì thì làm, kệ!

Lần này ba đẩy tôi ngã xuống phản nên tôi cũng nghĩ mình sắp bị đòn giống hồi nhỏ, nghĩa là sắp bị ăn mấy roi vô đít khiến ba bốn ngày sau vẫn còn nổi lằn như vết sẹo trên mông.

Tuy nhiên không phải vậy. Ba cũng đánh tôi nhưng không phải bằng roi vọt mà bằng tay. Một tay ba đè lưng tôi xuống phản không cho tôi bỏ chạy, tay kia ba vả vô mông tôi bôm bốp.

– Mất dạy nè… bỏ nghe chưa… nghe chưa… Thu?

Cứ sau mỗi tiếng la thì ba tôi lại vả vô mông tôi một cái đau điếng làm tôi muốn nhảy nhổm lên.

– Hu hu hu… đau quá ba ơi… hu hu…

Tôi bị đánh đau nên khóc thét lên heo bị chọc tiết. Má dặn ở nhà có chuyện gì thì la lớn lên cho chòm xóm nghe, có gì người ta còn biết đường mà cứu.

Nhưng ba tôi chỉ vả chừng đôi ba cái, đến cái thứ tư thì ông vả cái bốp rồi để luôn bàn tay trên mông tôi chứ không giơ lên cao như mấy lần trước. Tôi còn chưa hiểu chuyện gì thì bàn tay ba tôi bắt đầu xoa xoa trên mông tôi rồi bóp bóp. Mấy ngón tay của ba ấn vào khe mông tôi khều móc bên ngoài lớp vải quần may bằng vải thun khá mỏng.

– Ba… cái gì vậy ba?

Thấy bàn tay ba tôi cứ vuốt ve, sờ soạng trên mông làm tôi vừa thích vừa thấy mắc cỡ. Tôi thích vì lúc nãy ba vả tôi đau thấu trời nên bây giờ ba xoa bóp cái mông làm tôi có cảm giác đỡ đau hơn đôi chút. Nhưng tôi lại thấy kỳ kỳ khi ngón tay của ba cứ cọ quẹt ngay cái chỗ đi đái của tôi.

Má tôi dặn:

– Thu à! Bây giờ con đã lớn rồi, đừng để cho đàn ông con trai đụng vô người nha con. Nhất là không thể cho người ta mò chim, biết chưa?

Má tôi hay dùng từ ” chim ” để miêu tả cái nằm giữa hai chân tôi mà tôi không hiểu vì sao lại gọi như thế, không lẽ vì nó giống như mấy con chim bay trên trời… hay vì tôi còn nhỏ nên má gọi vậy cho dễ nghe chứ không nói như ba ” lấy tay banh lồn ra đi em ” mỗi khi cùng má tôi làm chuyện đó, nghe thô thiển.

Tôi nhìn má ngạc nhiên:

– Sao vậy má? Lúc tắm cho con má cũng sờ chim có sao đâu?
– Má khác… người ta khác con ơi…

Thấy tôi mặt đần ra không hiểu tại sao cũng sờ chim mà người này rờ được còn người khác thì không.

– Má sờ không sao… chứ đàn ông rờ là mày có bầu biết chưa con?

Nghe má nói tôi chỉ biết ậm ừ chứ thật lòng cũng chưa hiểu rõ lắm, nhưng sợ má chửi nên không dám hỏi tiếp. Thì ra đàn ông đụng tay vô đó là có bầu. Vậy thì má tôi có bầu thằng Hoạch là do ba tôi hay mò chim má lúc đi ngủ.

Nhưng chỉ mò thôi thì làm sao mà cái giường rung lắc như đưa võng vậy. Khó hiểu thiệt.

Thấy ba tôi không vả nữa mà cứ xoa nắn cái mông rồi mò mẫm chỗ con chim thì tôi chợt nhớ tới lời má tôi dạy nên vùng vằng người không cho ba mò nữa. Gì chứ còn nhỏ xíu mà có bầu thì xấu hổ chết được.

– Ba… buông con ra… ba…

Vừa vùng vẫy tôi vừa hét lớn để ba buông tôi ra. Nghe tôi thét bài hãi nên thằng Hoạch nằm trên võng cũng khóc theo.

Nghe hai chị em khóc lóc như nhà có đám tang, bà Sáu kế bên nhà lật đật chạy qua dòm dáo dác:

– Có chuyện gì mà hai chị em bây khóc om sòm vậy Thu? Bộ hai đứa đói bụng hả? Nhà còn gì ăn không con?

Bà Sáu năm nay đã gần bảy mươi tuổi nhưng vẫn còn khỏe mạnh, minh mẫn. Bà ở kế bên nhà tôi, chỉ cách nhau cái hàng rào dâm bụt cao ngang đầu. Bình thường ở nhà mỗi lần ba má tôi gây gỗ hay đánh nhau thì chỉ có mình bà Sáu là can được ba tôi, ngoài ra không ai có thể ngăn được cơn thịnh nộ của ổng. Tôi cũng không hiểu tại sao ba lại sợ bà Sáu nữa.

Như lúc vừa rồi, mới nghe tiếng bà Sáu ngoài sân thì ba tôi đã đứng lên rồi bước lẹ ra sau hè, giống như không có mặt chỗ hiện trường hai chị em khóc lóc vậy.

– Dạ… bà Sáu mới qua… thằng Hoạch ngủ dậy đói bụng nên khóc nhè đó… con đang pha nước cơm cho em…
– Ủa tao mới nghe tiếng thằng ba mà nó đâu rồi… thiệt cái thằng…

Rồi bà bước lại võng cầm đầu võng đong đưa mấy cái, đoạn, bà khum người xuống nựng cái gò má bầu bĩnh của thằng Hoạch rồi khen:

– Tổ cha nó… tối ngày chỉ được uống nước cơm chứ không có sữa sùng gì… vậy mà mập mạp tròn trịa thấy ghét ghê hôn!

Bà Sáu mỗi lần qua chỉ nựng rồi đưa võng cho nó mấy cái chứ nó nặng quá nên bà không ẵm nổi. Đến như tôi còn trẻ, còn khỏe mà ẵm nó một chút là xệ cả tay.

Pha thêm nửa muỗng đường cát vô chén nước cơm rồi lấy muỗng quậy lên cho đường mau tan, xong tôi đổ hết vô bình sữa rồi vặn nắp lại, bước tới cái võng cúi xuống đút núm vú vào miệng thằng cu con. Nãy giờ chắc đói dữ lắm nên mới đút vô là nó nút chùn chụt chùn chụt, nhìn cái mỏ nó chúm chúm thấy cưng quá trời cưng.

– Thằng ba đâu rồi Thu? Nhà còn gì ăn không con?

Bà Sáu đảo mắt dòm quanh quất, chắc là để kiếm ba tôi rồi la cho một trận nhưng ba tôi đã trốn mất tiêu rồi.

– Dạ… con nấu cơm mới vừa chín tới. Nhà còn mấy miếng khô chiên hôm qua ăn còn lại… con tính lát nữa hái mớ mồng tơi vô nấu miếng canh cho má về ăn…

Nghe tôi diễn tả món ăn của gia đình, bà Sáu chỉ biết đứng chép miệng:

– Thiệt tình… ăn uống như vậy rồi sức đâu mà học hành? Năm nay bây phải thi chuyển cấp nữa đó… năm sau lên cấp ba rồi…

Rồi bà nói tiếp:

– Lát nữa qua nhà bà cho tô canh chua cá lóc với chén thịt kho về ăn… tao mới nấu kìa… ngon lắm!

Bà Sáu lần nào cũng vậy, cứ qua nhà tôi là hỏi thăm ba tôi đâu dù bà thừa biết nếu ổng không có mặt ở nhà thì chỉ có đi nhậu. Hỏi ba tôi xong thì bà quay qua nựng thằng Hoạch rồi hỏi tôi nhà có gì ăn không. Bà hỏi vậy thôi chứ thừa biết nhà tôi đồ ăn có cũng như không, ăn để sống chứ không phải sống để ăn, má tôi hay nói bông đùa với cái nghèo của nhà mình như vậy.

– Thôi bà Sáu về nghe con… lát nhớ đem tô chén qua lấy đồ ăn về ăn cơm nghe bây!
– Dạ…

Bà Sáu nói xong thì khom xuống nựng thằng Hoạch cái nữa mới quày quả bước ra sân rồi đi về bên nhà mình. Tôi chỉ “dạ” một tiếng rồi thôi chứ không dám kể chuyện bị ba đánh cho bà Sáu nghe, nhất là chuyện bị ba tôi bóp đít mò chim. Bà Sáu mà biết chuyện này thì ba tôi sẽ không yên với bà.

Bà Sáu về rồi tôi liền vô nhà tắm rửa ráy mặt mũi tay chân cho sạch sẽ vì hồi nãy bị đòn tôi khóc lóc nên mặt mũi tèm lem tuốt luốt, cũng may mắt bà Sáu già cả nên nhìn không rõ. Với lại lúc bà Sáu qua nhà thì trời cũng đã sụp tối mà trong nhà tôi chưa mở điện để tiết kiệm. Má nói khi nào tối thui hết thấy đường đi hãy mở đèn cho đỡ tốn nghe con.

Nhà tôi, cũng như đa số những ngôi nhà vòng vòng ở xóm này, dựng nhà tắm ở ngoài hè chứ không phải xây luôn trong nhà như trên thành phố. Nhà ai giàu thì xây bằng gạch rồi tô xi măng, lát gạch men sáng bóng còn nhà trung bình thì dựng bằng tôn xây gạch ống nhưng không tô. Còn nghèo như gia đình tôi thì nhà tắm được dựng bằng lá dừa nước nhưng lâu ngày không thay nên lá dừa cũng mục nát tả tơi hết, má tôi phải cắt bao bố, áo mưa cũ chồng lên những chỗ bị hở rồi lấy dây kẽm cột lại cho kín đáo.

Rửa mặt xong tôi tuột luôn cái quần đang mặc xuống ngang đầu gối rồi ngoẹo đầu ra sau lưng dòm thử cái mông hồi nãy bị ba vả có sưng đỏ hay không mà tôi nghe hơi rát. Ưỡn tới ẹo lui cả buổi mà tôi chẳng nhìn thấy gì, phần vì trong nhà tắm tối thui, phần vì nghe tiếng ba tôi hối dọn cơm nên tôi vội vàng kéo quần lên rồi chạy ào vô nhà.

Nhà tôi ít khi nào ngồi ăn cơm chung mâm mà cứ nấu để đó, ai đói thì ăn trước chứ không phải chờ đợi đông đủ như những gia đình khác. Ba tôi thường đi nhậu về là bắt tôi dọn cơm nhưng có khi chỉ húp miếng canh rồi buông đũa trèo lên giường nằm ngủ, vậy mà cũng bắt dọn.

– Sao còn đứng xớ rớ đó mà không qua bà Sáu lấy đồ ăn?

Dọn cơm xong tôi quay qua ẵm thằng Hoạch lên rồi vừa tưng tưng nó vừa nhìn ba tôi xem ổng có biểu gì nữa không. Lúc dọn cơm ba tôi kêu mà không có mặt là ổng đá luôn mâm cơm xuống đất nên tôi rất sợ, và cũng tội cho má nữa. Má đi làm cực khổ mới có tiền mua gạo nấu cơm mà hở cái là ba hất cả mâm.

– Ủa… sao ba biết…

Tôi ngạc nhiên nhìn ba như thể nhìn sinh vật lạ. Ba không nhắc thì tôi cũng quên luôn vụ bà Sáu kêu qua nhà bà cho đồ ăn rồi. Sao ba biết hay vậy ta, tôi nhớ hồi nãy bà Sáu nói nhỏ xíu mà?

– Thôi mày đi đi… nhiều chuyện quá!

Nghe ba nạt tôi lật đật cầm tô chén không chạy ào qua nhà bà Sáu. Chừng năm phút sau tôi quay về với một tô canh chua cá lóc với chén thịt kho trứng thơm nức mũi.

Tôi đặt tô canh với chén thịt xuống mâm cơm rồi nói:

– Con mời ba ăn cơm…

Rồi bước lại võng ẵm thằng Hoạch đi tới đi lui trong nhà chờ má về.

Không biết sao bữa nay tôi thấy hình như má về trễ hơn mọi lần!